jueves, 29 de septiembre de 2016

ERAKUSKETA - PINTURA

IRAILAK 27TIK URRIAK 16RA, ARRATSALDEKO 6RETATIK 8RETARA ZABALIK KULTUR ETXEKO ERAKUSKETA GELAN.
Oharra: URRIAK 1, 2 ETA HIRU ITXITA EGONGO DA JAIAK DIRELA ETA.

† Rafael Agirre






30/09/2016.


RAFAEL AGIRRE MAIZTEGI.

70 URTE.

† Jose Maria Urcelay.


Resultado de imagen de ESQUELAS




28/09/2016.

JOSE MARIA URCELAY IRAZABAL.

89 URTE.

miércoles, 28 de septiembre de 2016

Enrike Zelaia coge el relevo como tambor mayor de Angel Egaña

D.V.


Todo listo para que estalle la fiesta

  • MARIAN GONZALEZ
  •  
  • OÑATI

  • Enrike Zelaia coge el relevo como tambor mayor de Angel Egaña, que ha dirigido el desfile durante 29 años

  • El txantxiku y los tambores darán el txupinazo a seis días de juerga ininterrumpida.

Relevo simbólico. Enrike Zelaia y Angel Egaña posaron ayer juntos con el gorro del tambor mayor.
Relevo simbólico. Enrike Zelaia y Angel Egaña posaron ayer juntos con el gorro del tambor mayor. / MARIAN
Como siempre y como nunca, Oñati se prepara para vivir intensamente los sanmigeles. La cuenta atrás ha terminado. Todo estallará con la bajada del txantxiku y el estruendo de los tambores. La fiesta está servida, y solo la lluvia puede empañar la gran noche, la cita tamborrera que desde 1966 sumerge a Oñati en fiestas, y hoy estrena tambor mayor.
Tras 29 años marcando el compás, y prácticamente medio siglo entre timbales, Angel Egaña ha cedido la batuta a Enrike Zelaia que afronta el debut «tranquilo e ilusionado». Lleva 31 años dándole al tambor, así que lleva la fiesta de la víspera de San Miguel en las venas y afronta la gran cita con emoción, pero con serenidad. Sabe que será el centro de muchas miradas, pero no le da muchas vueltas «voy a limitarme a disfrutar de la noche. Ese el consejo que me ha dado Angel, y el que voy a seguir a pies juntillas. A ver si el tiempo nos respeta y todo va sobre ruedas» explica mientras posa con Egaña, que hoy verá por primera vez 'los toros desde la barrera'.
«Me toca disfrutar del desfile como espectador, por fin podré ver la tamborrada entera ¿qué cosas verdad?» asegura el 'boss' sonriente. «Enrike es un hombre tranquilo y lo va a hacer muy bien, le he dicho que lo más importante es que no pierda el ritmo de la banda, en algunas calles hay mucho ruido y no se oye muy bien la música. Él es un veterano, así que no hay mucho más que decir. Que disfrute, que de eso se trata» sentencia.
El eterno capitán, que sigue como una rosa pese a sus 90 años de edad, vivirá una noche de sensaciones encontradas. «El homenaje sorpresa que me hicieron el año pasado fue muy bonito, la mejor forma de cerrar mi historia tamborrera, así que este año no me he echado atrás con lo de la 'jubilación'. Me han tentado con el tema de cumplir 30 ediciones , pero me he mantenido firme» explica.
Eso no significa que desconecte de la fiesta, ni mucho menos, irá a cenar con Kike y toda la compañía «como siempre», y seguirá de cerca el desfile. Será otra forma de vivir la que para él siempre ha sido la noche más especial del año. Una cita que reunirá en las distintas compañías, incluida la txaranga Urolatarrak y la banda, a casi medio millar de oñatiarras.
Tamborreros, barrileros, dantzaris, abanderadas de todas las sociedades, cocineros, gastadores quieren atronar a partir de las once de la noche las calles en un colorista desfile, como viene ocurriendo desde hace medio siglo. Los cuerpos de tamborreros partirán a las 23.00 de Eltzia con cambios en el tramo final del recorrido por las obras de Atzeko Kale.
«Subiremos y bajaremos Kale Barria, y para que no coincidan las compañías, al llegar a Etxaluze, tomaremos la calle del Otamendi hasta el cruce de San Martín. Nos dirigiremos hasta la rotonda de Bidaurreta y bajaremos de nuevo a Kale Barria por Lazarraga» han explicado desde la organización, que en el alarde final de la plaza rendirá un pequeño homenaje póstumo a Pedro Mari Igartua. por su trabajo durante muchos años en la tamborrada.
Teatro infantil y disko festa
Los tambores son la gran cita del día, pero la ambientación festiva se dejará sentir desde las 18.00 en la plaza con el espectáculo infantil 'Buala'. A las ocho el relevo pasará al txantxiku, que tras su vertiginoso descenso desde la 'kanpatorre' se asentará en su trono festivo en las txosnas y presidirá una degustación de pintxos. En la plaza, la música correrá a cargo de una disko festa antes y después de los tambores, mientras un karaoke ambienta las txosnas a partir de las dos de la madrugada. Hasta el lunes la fiesta está asegurada, solo falta que el tiempo acompañe

† Conchita Losada.

foto





27/09/2016.

CONCHITA LOSADA MURUA.

94 URTE.

lunes, 26 de septiembre de 2016

DANTZAN.Etxaluzen.Oñati 2016.

Egoitz Atxaga irabazle

ok magazinea
2016-09-26 16:14:29
ATZO ARRATSALDEAN JOKATU ZEN TXAPELKETA SAN MARTINEN
Egoitz Atxaga irabazle, herriko bola-joko txapelketan
Herri mailako bola-joko txapelketa jokatu zen atzo arratsaldean San Martineko zuhaiztian. Urteroko legez, ikusmin handia piztu zuen lehiak eta parte hartzaileak ez ezik, ikusle ugari bildu ziren bolatoki zaharraren inguruetan. Duela bi urte bezalaxe, garailea, Egoitz Atxaga tiralari gaztea izan zen.

Lehia polita eskaini zuten atzo arratsaldean San Martineko zuhaiztira hurbildu ziren parte hartzaileek. 70 jokalaritik gora elkartu zituen Kurtze Baltz elkarteak San Migel jaien bueltan antolatutako urteroko hitzorduak. Kirol arloari dagokionez onena, Egoitz Atxaga izan zen onena 7 txirlo botata.

Parte hartzaile guztiek hiruna jaurtiketa egin ostean, Atxaga izan zen gehien nabarmendu zena 7 txirlo botata. Bigarren eta hirugarren postuak berriz, berdinketa hausteko tiraldian erabaki ziren. Jaurtiketa ugariren ostean, Karmelo Guridi eta Iñigo Irazabalek 5na txirlorekin, amaitu zuten bigarren eta hirugarren postuetan hurrenez hurren.
Atxagak irabazi zuen atzoko bola-joko txapelketa. Argazkia: Kontzejupetik


† Jose Antonio Uriarte.





24/09/2016.

JOSE ANTONIO URIARTE URIARTE.

86 URTE.

† Rafael Galdos.







24/ 09/2016.

RAFAEL GALDOS GURIDI.

69 URTE.




domingo, 25 de septiembre de 2016

EH Bilduk irabazi du Oñatin, 2.554 botorekin


EH Bilduk irabazi du Oñatin, 2.554 botorekin

Goiena 2016-09-25 21:33  OÑATI

2016ko Konpartsak

Marcel Hualde eta haren Etxe txakurra izan dira onenak, gaur Oñatiko Santa Lutzia zelaietan egin duten 57. Nazioarteko Artzain Txakurren txapelketan.

Artzain Txakurren Txapelketako garaikur nagusia berriz ere Behe-Nafarrora

Aitziber Aranburuzabala 2016-09-25 15:30  OÑATI
Iazko txapela Behe-Nafarroara eraman zuten Gilles Etchegoenek eta haren Gauatxakurrak, bada, aurten ere, beste bikote batek bada ere, hara eraman dute. Marcel Hualde eta haren Etxe txakurra izan dira onenak, gaur Oñatiko Santa Lutzia  zelaietan egin duten 57. Nazioarteko Artzain Txakurren txapelketan. Bigarrena, Pascal Cacheux eta Lyn txakurra izan dira, eta hirugarrenak, iazko irabazleak, Gilles Etxegoien Gaua txakurrarekin.
"Oso pozik nago, azkenean lortu dut! Badira dagoeneko zortzi urte Oñatira etortzen naizela eta bigarren eta hirugarren postuetan hainbat alditan sailkatu izan naizen arren, ia ezinezkotzat jotzen nuen hemengo txapelketa irabaztea", azaldu du Hualdek pozik.
Zazpi urte dituen Border Coly arrazako txakurrarekin etorri da Hualde, eta bitxia bada ere, arraza berekoak dira bigarren ariketarako sailkatzea lortu duten seiak. "Aurten ez dute txakur gorriek -bertako arrazako txakurrek- zorterik izan. Lan zaila izan dute gaur orokorrean ia txakur gehienek. Ardiak berezi samar ibili dira gaur eta eguraldiaren eragina ere izan daiteke akaso, batek daki! Hala ere, txapelketa polita izan da. Nirea ere, Eder, despistatu samar ibili da. Hasieran ondo baina gero ez dakit zer gertatu zaion. Hala ere, egindakoaz gustura nago. Asko poztu nau Hualdek irabaztea, merezi zuen. Punta-puntako artzaina da, eta txapelketa guztietan ibiltzen da gehienetan aurreneko postuetan", azaldu du Jose Mari Bengoak, parte-hartzaileak eta antolatzaile taldeko kideak.

Azkeneko urteetan baino ikusle gehiago

Txapelketako antolatzaileek ahalegin berezia egin dute aurten ikusleak erakartzeko; hori horrela, askotariko postuak jarri dituzte -Taloak dastatzeko, txakurren adopzioari buruzkoak, txakurren inguruko hainbat produkturenak...-, eta horrez gainera, txakurren trebezien gaineko erakustaldia ere egin dute. Horiekin guztiekin, bada, ohi baino jende gehiago bildu da Santa Lutzia inguruko zelaietan.

viernes, 23 de septiembre de 2016

EtxE - Bizitzaren musika [Official HD]

Hoy 23 de septiembre Iñaki Etxezarraga, EtxE publica su nuevo álbum BiZi.

El concurso de habilidad de perros pastor en 1957

d.v.
23/09/2016.

Ya en 1957 el entonces novedoso concurso de habilidad de perros pastor se había ganado buen número de seguidores. El numeroso público seguía en silencio y con suma atención la labor del perro cumpliendo las órdenes, silbidos y señales de su pastor. La primera edición de este certamen había tenido lugar dos años antes, un 25 de septiembre de 1955, en la campa de Gastiasoro, en Oñati. Al año siguiente, el certamen ya adquirió carácter internacional.

Un numeroso público presenciando en 1957 el desarrollo de la prueba.
Un numeroso público presenciando en 1957 el desarrollo de la prueba. / A. ARLANZÓN

Oñatitik Nepalera

ok magazinea

2016-09-23 13:04:05
24 EGUNETAN ZEHAR, EVEREST INGURUKO BAILARAN IBILIKO DIRA
Gaur abiatuko da elkartasun trekina Oñatitik Nepalera
Nepalen iaz izandako lurrikaren ondoren Oñatin eratu zen "Nepal Lagunduz" elkarteak eta Mendiak eta Herriak mendi-gidari taldeak antolatutako elkartasun trekina, gaur abiatuko da Oñatitik. 24 egunez izango dira Nepalen eta hainbat material eramango dute bertara.

Hamar laguneko espedizioa irtengo da gaur Oñatitik Nepal aldera. Everest inguruko bailara zoragarrietan ibiltzeaz gain, lurrikarak kaltetutako herriak ikusi eta Oñatitik bidalitako diruarekin zaharberritu dituzten etxeak eta familiak bertatik bertara ezagutzeko aukera izango dute.

Bide batez, gainera, herritarren eskuzabaltasunari esker batutako materiala (erropak, oinetakoak, botikak...) ere eramango dituzte. Hamabi garraiatzaile kontratatu dituzte lanok egiteko, eta horien laguntzarekin 300 kilo material eraman ahal izango dute bertaraino. Batez ere haurrentzako erropak daramatzate.

24 eguneko bidaia

Guztira 24 egunetan 18 eguneko trekina egingo dute Everest inguruetan, bidez bide eta herriz herri. Bidaia bertikala izango da Jiri herrian (800 m.) abiatu eta Everesteko behe kanpalekuraino (5.450m.) iritsiko dira. Kontraste ederrez betetako bidaia: beheko aldean, trekinaren hasieran, arroz landaketak, platano zuhaitzak eta bufaloak ikusteko aukera izango dute, Gurung, Limbu eta Rai etniak bizi diren herrietan, beraien hizkuntza, erlijio hinduista eta kultura propioarekin. Goiko eremuetan berriz, Tibet jatorria duten Tamang eta Sherpa herri budistak ezagutuko dituzte.

Oñatitik Nepalera doan taldea

KALAKAN

  • GRUPO ULMA

En marcha el proyecto “Bidegorriak euskararentzat” en ULMA

03/03/2016
“Bidegorriak euskararentzat” (Carril bici para el euskera) es una actividad socio-cultural, organizada por Fundación ULMA y el Equipo de Motivación de Euskera de ULMA para 2016. El objetivo de este proyecto es el de mostrar entre los trabajadores el compromiso que ULMA tiene adquirido con el euskera y, en última instancia, compartir ese compromiso con la sociedad y con el pueblo de Oñati.

Cuando decimos Bidegorriak euskararentzat, queremos reivindicar que el euskera necesita su propio camino, que necesita un espacio donde respirar, y ULMA quiere hacer su aportación, a nivel laboral,  utilizando el euskera cada vez más en el trabajo y abriendo así su propio espacio, puesto que ULMA es también parte de ese ecosistema.
Como representación de esa reivindicación, el 23 de Septiembre, los socios y trabajadores de todos los negocios de ULMA saldremos de trabajar y recorreremos el carril bici, todos juntos y en ambiente festivo, hasta la plaza de Oñati, y allí mostraremos los compromisos adquiridos a lo largo del año con el euskera, a través de murales y otros medios. Y como colofón a esta fiesta, ofreceremos el concierto de KALAKAN.

Resultado de imagen de Kalakan ulma

AITOR ARANBURU

ok magazinea


2016-09-23 09:19:45
IGANDEAN HASIKO DU DENBORALDI BERRIA IZARRAITZ ALOÑA MENDIK
Aitor Aranburu: «Konfidantza handia daukat jokalariengan. Talde honi asko eskatu dakioke»
Aurredenboraldi gogor bat burutu ostean, igandean hasiko du Izarraitz Aloña Mendik Euskal ligako bigarren denboraldia. Iaz kategoriako sorpresa positibo bilakatu zen talde oñatiarra eta iraganean egindakoa berretsi edo hobetzeko asmoz, ekingo dio sasoi berriari asteburuan Aranbururen taldeak.

Kategoria berri bat estreinatzen denean, lehen urtea baino, bigarrena izaten da askotan zailena. Konfirmazioarena, hain zuzen ere. Izarraitz Aloña Mendik sekulako ezustekoa eman zuen iaz ligako oilarrekin lehiatzeko kapaz zela erakutsiz, eta ordukoa oraindik ahaztu gabe dagoen honetan, lan-jantzi berria jarri, eta bigarren ikasturtez maila beretsua emateko gai dela erakutsi nahi dute.

Aranburu entrenatzaileak, iazko bloke gehiena mantenduko du. Kepa Zelaia izango da hutsune bakarra -Ford Mugarrira joan da- eta bestelakoan, gazte mailatik igotako hainbat jokalarik osatuko dute talde berria.

Bigarren taldea

Junior mailan dauden jokalari multzo handia dauka aurten bere esanetara teknikari txantxikuarrak eta denak talde bakarrean sartzea ezinezkoa zenez, senior mailako bigarren talde bat osatu dute. Guztiek jokatzeko aukera izan dezaten. Lurralde mailan jokatuko du eta 23 urtez azpiko jokalariz hornituko da Francisco Benitoren aginduetara lehiatuko den plantilla berria. Hala ere, asteko lana elkarrekin egingo dute eta bigarren taldeko jokalariek lehen taldearekin jokatzeko aukera izango dutela aurreratu zigun Aranburuk.

Igandean estreinua, Tolosan

Lehen taldeak etxetik kanpo hasiko du denboraldia. Igandean (12:00) Tolosari bisita egingo diote eta partidu zaila aurreikusten du Aranburuk: «Iaz jaitsi egin ziren baina azkenean beste talde batek utzitako plaza hartu eta iruditzen zait, aurten, iaz baino talde gogorragoa izango dela».

Denboraldirako izango dituen helburuak ostera, anbiziotsuak izango direla dio teknikariak: «Lehen helburua, maila mantentzea da baina hori baino gauza hobeak egiteko gai garela uste dut. Konfidantza handia daukat jokalariengan» zioen atzo Oñati Irratian. Era berean, Euskal liga indartu egin denaren susmoa ere badauka Aitorrek. «Ez ditut beste taldeak asko ikusi, baina esan digutenagatik jokalari garrantzitsuak itzuli dira kategoriara» baieztatu zuen.

Eskertza mezua jokalariei

Atzo eguerdian Oñati Irratian eskaini zuen elkarrizketan, etxean gelditzeko erabakia hartu duten jokalariei eskertza mezua eskaini nahi izan zien Aranburuk: «Iazko denboraldia ez zen oharkabean pasa eta gu baino goragoko mailan dauden talde batek baino gehiagok egin dizkie eskaintzak hiruzpalau jokalariri. Kasu gehienetan maila bat gorago jokatzeko, baina beste batean, bi maila gorago jokatzeko zen eta eskaintzak jaso dituzten jokalari guztiek, erabaki dute etxean jarraitzea» Rafa eta biok asko eskertzen dugu euren ahalegina.

Bestelakoan, denboraldi berriari buruzko hainbat kontu interesgarri azaldu zituen atzo Aranburuk Oñati Irratian. Hemen daukazue elkarrizketa guztia entzungai:


Aranburu entrenatzailea, Zubikoako kantxa nagusian

jueves, 22 de septiembre de 2016

DONANTES DE SANGRE.Septiembre 2016.

Recordar que esta vez en vez de ser en Txantxiku ikastola ,las extracciones se realizarán en el ambulatorio.




miércoles, 21 de septiembre de 2016

DÍA MUNDIAL DEL ALZHEIMER



21 de septiembre DÍA MUNDIAL DEL ALZHEIMER



El 21 de septiembre, Día Mundial del Alzheimer, declarado por la Organización Mundial de la Salud, es el día más importante del año para todas las Asociaciones de Familiares de Personas con Alzheimer y otras Demencias y de la propia CEAFA.
En él se da a conocer la enfermedad y se difunde información, se solicita el apoyo y la solidaridad de la población en general, así como de instituciones y organismos públicos y privados.

EGUN ON

Oñati Gure Herrixa

Mantxola eta Benito Gipuzkoako Federazioko kide izango dira

OK MAGAZINEA

2016-09-21 10:44:24
PRESIDENTEORDE LEHENA, ETA BATZORDEKO KIDE BIGARRENA
Mantxola eta Benito Gipuzkoako Federazioko kide izango dira
Oñatiko herriak ordezkaritza garrantzitsua izango du datozen lau urteotan Gipuzkoako Eskubaloi Federazioan. Mikel Mantxola eta Francisco Benitok, presidenteorde eta batzordekide gisa arituko baitira bertan, hasi berri den legealdian.

Gipuzkoako Eskubaloi Fedetazioak, hauteskundeak ospatu zituen pasaden ostegunean Donostian. Azken lau urteetako taldearen lana amaituta, legealdi berri bat hasteko ordua iritsi zaio lurraldeko federazioari. Hori horrela, datozen lau urteetan Francisco Barros errenteriarra izango da presidente berria. Barrosek baina, Gipuzkoako eskubaloia oso ondo ezagutzen duten bi oñatiar izango ditu alboan legealdi berri honetan. Mikel Mantxola presidenteordegisa arituko baita, eta Francisco Benitok, batzordekide lanak egingo ditu.

Ibilbide luzea

Mantxola eta Benitok ia bizitza guztia eskaini diote eskubaloiari. Batak zein besteak jokalari, entrenatzaile, direktibo, epaile...bezala ere aritu baitira urte askoan zehar. Orain baina, aurrerapauso bat emateko unea dela iruditu zaie eta herriko klubean egiten duten lanaz gain, federazioak hartzen dituen erabakietan ere parte hartu nahi dute. «Hiriburutik urruti gauden taldeak, askotan, ahaztuta gelditu gara eta zeresan handia daukagula iruditzen zait» adierazi dio Mantxolak OK Magazineari.

Talde berriak izango dituen helburuei buruz galdetuta, bereziki formazioan zentratu nahi dutela jakinarazi digu presidenteordeak: «Jokalari zein teknikarien formazioa garatu nahi dugu. Behetik lana ondo egiten bada, horrek epe motzean emaitzak emango baititu».

Mantxolak, entrenatzaile eta epaile lanak egin ditu bereziki azken hamarkadan eta Benitoren kasuan, jokalari izateari utzi zionetik, entrenatzaile eta Aloñako zuzendaritzako kide lanak tartekatu ditu. Aurten adibidez, maila territorialeko Gizonezkoen senior talde berria gidatzeaz arduratuko da.

Ruiz presidente, Euskadikoan

Gogoratu beharra dago Gipuzkoako Federazioan ez ezik, Euskadikoan ere Oñati oso ondo ordezkatuta egon dela azken lau urteetan. Amaitzera doan legealdi honetan, Jose Manuel Ruiz txantxikuarra izan baita Euskal Federazioko presidentea.

Benito eta Mantxola Gipuzkoako Federazioko kide izango dira

TXAKETUANEKO BIDEGURUTZE INGURUAN TRAFIKOA MOZTU EGINGO DA



TXAKETUANEKO BIDEGURUTZE INGURUAN TRAFIKOA MOZTU EGINGO DA BIHAR, AUTORIK GABEKO EGUNA DELA ETA


2016/09/21

Froga moduan bihar 15 orduz itxiko den gune hori, urri amaieratik aurrera oinezkoentzat geratuko da
  Mugikortasun Iraunkorrerako Planean zehazten den neurrietako bat da Txaketuaneko bidegurutze ingurua oinezkoentzat soilik izatea. Horrek esanahi du, Unibertsitate etorbidea Aita Madina kale paretik aurrera eta Bakardadeko Ama kalea Maiatzaren Lehena plazatik behera trafikorako itxi egingo dela. Behin betiko mozketa hori urri amaieratik aurrera gauzatu asmo da baina bihar, Autorik Gabeko Eguna dela eta, froga pilotua egingo da.
  Bihar, 6.00etatik 21.00ak bitartean ezin izango da Txaketuaneko bidegurutze horretara motordun ibilgailuz sartu. Hesia, La Caixako bulego parean jarriko da Unibertsitate etorbidetik datozen ibilgauluak Aita Madinara desbideratuz. Bakardadeko Ama kaletik behera doazenek berriz, Maiatzaren Lehena plaza parean topatuko dute hesia eta Portu kalerantz jo beharko dute. San Anton kalean hirugarren hesi bat jarriko da eta Zumeltzegi kalera soilik joan ahal izango da.  
  Autorik Gabeko Eguna izango da bihar, Mugikortasun Astearen baitan. Goizean, lanera edota ikastera bizikletan edo oinez doazenei gosaria eskainiko zaie trafikorako itxita izango den Txaketuaneko bidegurutze horretan bertan. Biharko ekitaldiak osatuz bestalde, bizikleta tailerra egingo da Gaztelekuko Sotoan. Konponketa txikiak nola egin irakatsiko da 17.00etatik 20.00tara emango den tailerrean. Tailerra, bi aldiz emango da, bihar arratsaldean esan bezala eta baita gaur arratsaldean ere, ordutegi berean. Tailerrok doan dira baina parte hartzeko izena eman behar da udaletxera deituta: 943.780411 telefono zenbakira.
Iturria: Oñati Irratia

martes, 20 de septiembre de 2016

Oñatiko jaixak 2016.

1918


Programa de fiestas dia por dia.

Hauxe da San Migel eta Errosaixo jaien egitaraua egunez egun:

Septiembre-Irailak 23 (ostirala)

Septiembre-Irailak 24 (larunbata) - EGUN MOREA

Septiembre-Irailak 25 (igandea)

 Septiembre-Irailak 27 - urriak 16

Septiembre-Irailak 28 (asteazkena) - SAN MIGEL DE AOZARAZA EGUNA

Septiembre-Irailak 29 (osteguna) - SAN MIGEL EGUNA

Septiembre-Irailak 30 (ostirala)

Octubre-Urriak 1 (larunbata) - HERRI EGUNA

Octubre-Urriak 2 (igandea) - ERROSAIXO EGUNA

Octubre-Urriak 3 (astelehena) - ERROSAIXO BIXAMONA

Octubre-Urriak 7 ( ostirala)
1918


Lantzean behin

OLAITTURRI

Oñatiko lagun batzuk sortutako Kultur Elkartea

2016(e)ko otsailak 6, larunbata

Lantzean behin

2016ko irailaren 24an, larunbata, bi emanaldi eskainiko dira Santa Ana antzokian, 19:30ean eta 22:30ean, San Migel jaietako egitarauaren barruan.

PERTSONAIAK eta PARTE-HARTZAILEAK
Antzeztokira irtengo diren ordenan:
0- Haria Jarraitzen: Aurtengo ekitaldia nolakoa den.
- - Testua: Karmen Biain eta Ixidro Palacin. Musika: Jose Luis Bikuña.
1- HJ: JOXE MARI ANDUAGA nor den. Abestia 1:
- - "Oñatiko auzoetako bertsoak": Joxe Mari Anduaga.
2- HJ: KANDIDO IZAGIRRE nor izan zen. Olerki errezitaldiak 1 eta 2:
- - "Ilargi amandrea": Ana Mari Markuleta.
- - "Tiraka harixa": Ana Mari Liziaga.
3- HJ: TXOMIN AGIRRE nor izan zen. Eszenak 1, 2 eta 3, "Garoa" eleberrikoak:
- - "Txomin Agirre": Enrike Olalde.
- - "Urbiakoa": Enrike Olalde, Joanes: Jabier Atxa.
- - "Urkiolakoa": Jabier Atxa, Gazteak: Alaitz eta Manex Madinagoitia, Austin: Juan Mari Elortza.
4- HJ: LUIS VILLASANTE nor izan zen. Ipuina 1:
- - "Juan Soldao": Iñaki Olalde.
5- HJ: SALBATORE MITXELENA nor izan zen. Olerki errezitaldiak 3 eta 4:
- - "Gaiztozulo": Narratzailea: Jabier Atxa, Mari-gaizto: Ana Markuleta, Erromesa: Migel Agirre
- - "Harri urdin": Juan Mari Elortza.
6- HJ: ANTONINO IBARRONDO nor izan zen. Abestiak 2 eta 3:
- - "Oñati zortzikoa": Amaia BiainEduardo Korkostegi eta Arantzazu Saiz.
- - "Maiatzeko arratsalde baten": Amaia BiainEduardo Korkostegi eta Arantzazu Saiz.
7- HJ: MANUEL UMEREZ nor izan zen. Ipuina 2:
- - "Gaiztozuloko sorgina": Iñaki Olalde.
8- HJ: Salbatore Mitxelenaren lanak. Olerki errezitaldia 5:
- - "Arantzazu, euskal-poema": Arantza Gartzia.
9- HJ: Joxe Mari Anduagaren abestiak. Abestia 4:
- - "Txikitan": Arantzazu Bikuña eta Joxe Mari Anduaga.
10- HJ: IÑAZIO IRIZAR nor den. Eszenak 4 eta 5:
- - "Hiriburuko erromesa": Erromesa: Enrike Olalde, Fraidea: Juan Mari Elortza.
- - "Hiru asmakizunak": Enrike OlaldeJuan M Elortza, Artzaina: Migel A. Agirre.
11- HJ: BITORIANO GANDIAGA nor izan zen. Olerki errezitaldiak 6 eta 7:
- - "Lurra hartu dut esku barruan": Maribi Korkostegi.
- - "Baina oraindik goiz bakoitzera": Andres Zabala.
12- HJ: RUPER ORDORIKA nor den. Abestia 5:
- - "Haizea garizumakoa": Xabier Oregi eta Joxe Mari Anduaga.
13- HJ: JERARDO ELORTZA nor den. Ipuina 3:
- - "Torreko zubixa": Mª Angeles Altube eta Maritxu Baños.
14- HJ: PELLO ZABALA nor den. Olerki errezitaldia 8:
- - "Ongi etorri Arantzazura!": Arantza Gartzia.
15- HJ: Iñazio Irizarren lanak. Eszena 6:
- - "Irailaren 24ko gutuna": Andres Zabala.
16- HJ: INAXIO IBARRONDO nor den. Abestia 6:
- - "Gure mintzaira zaharra": Rosita MarkuletaIñazio Irizar eta Arantzazu Saiz.

ANTOLAKETA:
Testuak eta zuzendaritza: Iñazio Irizar
Komunikabideak: Jabier Altube
Harreman instituzionalak: Ana Mari Markuleta
Diruzaina: Jabier Atxa
Megafonia: Ikustek
Argiak: Pili Aranguren eta Udana
Agertokia: Benjamin BillarAntonio Alonso eta Iñazio Lete
Partiturak: Joxe Mari AnduagaIñaxio Ibarrondo eta Ruper Ordorika
Jantziak: Lantzen
Babeslea: Oñatiko Udala

0- HARIA JARRAITZEN: AURTENGO EKITALDIA NOLAKOA IZANGO DEN
Aixkomentean Olaitturri Kultur Elkartekook, Oñatiko historiari lotutako gaiak aurkeztu dizkizuegu gure lanetan.
Baina egia da bestelakoak ere egin ditugula lantzean behin, eta gaur horretara gatoz.
Oñatiko kontuak eta abestiak ekarriko ditugu gaur ere, baina era askean, denetik apur bat.
Ez da izango kontu batekin hasi eta horrekin amaitu, baizik eta kontu solteak eskainiko dizkizuegu.
Betiko moduan, euskarari eta historiari lotutakuak.
Batzuk geuk asmatutakoak izango dira, baina gehienak hemengo idazle eta historialariak idatzitakoak.
Gure lanak euskara baturako joera izango du, baina tarteka oñatiera ere agertuko da, jatorrizko idazkera errespetatuz.
Hamasei saio desberdin izango dira, eta bakoitzaren aurretik idazlearen edo musikariaren azalpenak emango dizkizuegu.


1- HJ: JOXE MARI ANDUAGA NOR DEN
Joxe Mari Anduaga, Oñati-1955. Gaztetan ikasi zuen gitarra jotzen eta harrez gero izan du musikarako zaletasuna. Urte askotan Oñati Abesbatzako partaide izandakoa, bi disko atera ditu bakarka: “Bizitza bera” eta “Garunak dantzan”. Emanaldiko bere bi abestiak Oñatiri eskainita daude. Orain entzungo dugunaren tituluak berak azaltzen du letraren nondik norakoak: “Oñatiko kale ta baserri-auzoei ateratako bertsoak”. Letra Graziano Anduaga edo Felipe Jausororena omen da, eta musika Joxe Marirena.

OÑATIKO KALE TA BASERRI-AUZOEI ATERATAKO BERTSOAK
Goizean kantatzen du txori argitxuak
erantzuten diola birigarrotxuak,
zikirixo mosuak Garaltza-auzokuak
babazorruak dira Urruzulakuak.

Kontrabandista fama Araotzekuak
esaminadoriak Goiko mendikuak,
bixen bittartekuak Uribarrikuak
buztin zakatzailiak Lezesarrikuak.

Laixari famatuak Berezaokuak
morena graziosa Murgi-betekuak,
neskatila panposa Olabartakuak
buztanikarak dira Larraña-auzokuak.

Serbilleta musuak Torre-auzokuak
perretxikuzale Mendiko-kalekuak,
banastagin onenak Santamañakuak
kale garbitzailiak Kalebarrikuak.

Neskarik ederrenak Lekunbarrikuak
andrarik ederrenak San Juan kalekuak,
zartagin garbitzailiak Kaleartekuak
txokolate jantzaile Kalezarrekuak.

Ipurtaundixak dira Goribar-auzokuak
berbarik leunenak Zañartu aldekuak,
bidietako txixainak Garibaikuak
fraka zuridunak Santxolopeztekuak.

Kale merienda egile Zubillagakuak
errondari fama Aurreko-mendikuak.
Horra hogeita sei bertso, guztiak egiak,(Bis)
ondrak merezi dizkik Oñatiko herriak.


2- HJ: KANDIDO IZAGIRRE NOR IZAN ZEN
Kandido Izagirre, Urretxu-1913 - Arantzazu-1967. Fraide frantziskotarra izan zen. 1952an hasi zuen bukatu gabe utzi zigun 200 orritik gorako hiztegi mardula, "El vocabulario vasco de Aranzazu-Oñate y zonas colindantes", eta Luis Villasantek argitaratu zuen 1970ean. Hiztegian Arantzazu inguruko baserrietako jende nagusiengandik jasotako berbak, esamoldeak eta ipuinak daude bereziki. Hona, berak jasotzen dituen bi abesti edo olerki ekarriko ditugu, “I” eta “T” letretan datozenak, lehena Azpiletako Rosari eta bigarrena Arrikrutzeko Mariari entzundakoak.

ILARGI AMANDREA:
Ilargi amandrea
zeruan ze berri?
zeruan berri onak
orain eta beti.

Zeruko jardinaren
loreen artean,
egon beharko dugu
egunen batean.

Zein egun izango ote da
egun ditxoso hori?
Ama Birjina kontzezinoko
seinalamentuan.

Zeruan hantxe dagoz
arbola polit bi,
haitzaren gainean
damatxo polit bi.

Batari deritzola
ile gorri-hori
ile beltz eder horrek
eramango nau ni.

TIRAKA HARIXA:
Tiriki tauki tauki
mailuaren hotsa,
hamalau argin baino
hobe dok arotza.

Tiriki tauki tauki
urrunak eralgi,
ontza bat txokolate
hamalau atsori.

Hamalau atso eta
hamabost kikara,
ondora arrimatzeko
beldurrez ikara.


3- HJ: TXOMIN AGIRRE NOR IZAN ZEN
Txomin Agirre, Ondarroa-1864 – Zumaia-1920. Abadea izan zen, eta euskal idazle klasikoenetakoa dugu. Bere lan aipagarrienak Kresala eta Garoa nobelak dira. Lehenak Ondarroako giroa islatzen du, eta Garoak Oñatikoa. Gure herrian pare bat aldiz egon zen: 1902an Euskal Festak ospatu zirenean, eta 1918an Eusko Ikaskuntza eta Euskaltzaindia sortu zireneko ekitaldi ospetsuetan. Liburuko hiru pasarte eskainiko dizkizuegu. Protagonista nagusia Joanes artzaina da, Uribarriko Zabaleta baserrikoa, nolabait Errodrigo Baltzategi izango zena. Lehen agerraldia Txomin Agirrek Joanesi buruz idatzitakoa da, bigarrena Urbiakoa, eta hirugarrena Urkiolakoa.

TXOMIN AGIRRE:
... Hura zen gizona hura!... Hirurogeita hamabi aldiz ikusi zuen, Aloña mendiko hariztietan, hosto berdea berriz jaiotzen; baina ez zion eramango hemeretzi urteko mutil batek ez aizkora jokoan, ez burdina astuna jaurtitzen, ez mendietan gora edo ibarretan zehar lasterka...
Oroitzen naiz nola ezagutu nuen nik Joanes artzaina, eta nire jakinari bizian zenbat galdera egin nizkion...

URBIAKOA:
(Joanes artzaina haitz baten jarrita dago, lasai, eskuan makila duela)
TXOMIN:... Egun on adiskide, Aizkorrira igotzeko, ondo noa hemendik?
JOANES: Bai jauna. Zelai eder hauek Urbiakoak dira, eta hortik gora joanda laster zara tontorrean.
TXOMIN: Jarleku ona aurkitu duzu ardiak zaintzeko.
JOANES: Ederra. Beste asko dauzkat basoan, eta denak ezagutzen naute iragango urteetan.
TXOMIN: Eta beti mendian zaude? Hain ondo bizi al zara hemen?
JOANES: Bai, eta nola ez? Nahi dudan talo, esne eta gazta jaten dut, nahi adina haitz iturriko ur garbi garbia edan... Nire ustea da hemengo legea, eta inguruetako jaun eta jabe bezala bizi naiz.
TXOMIN: Baina, ez duzu hemendik inora irteten?
JOANES: Uda da hemen igarotzen dudana, nire baserrian lan handirik ez badago. Hala ere, larunbatetan jaisten naiz Zabaleta nire baserrira, andrea, senar-emazte gazteak, biloba eta bazterrak ikusiaz, barruko jantzi garbiak ipini, eta tabakorria hartzera.
TXOMIN: Zortzian behin ikusten dituzu beraz etxekoak.
JOANES: Baserrian lan askorik ez bada, bai. Baina gure Zabaleta horretan egin behar
estuak baldin badaude, eguzki goiztiarra baina goiztxoago jaiki, ardi guztiak eraitsi eta zelaira eraman, esne ontziak lepoan hartu, eta han izaten naiz laster... Uribarri auzoan dago gure Zabaleta baserria, Gorordo azpian.
TXOMIN: Eta lanera joaten zara?
JOANES: Zertara ba bestela? Aitzur edo laietara, edo behar denera eguzkia gorde arte behintzat. Eta ilunabarrean, aldapari aurpegia eman eta gorantz berriz, kankarroak lepoan ditudala...

URKIOLAKOA:
(Joanes eta bilobak jarrita daude, aitajauna aulkian eta gazteak lurrean. Trikitia musika entzuten da. Hamaiketakoa egiten daude, lasai berbetan, eta gazteek ogia txokolatearekin jaten duten bitartean, Joanesek lurrean dagoen otzaratik txorizoa ateratzen du, ogiari laguntzeko.)
AUSTIN:... Adiskide, barkazioz, oñatiarra al zara?
JOANES: Goizean oinez etorri naiz Oñatitik bilobekin, urtero bezala, Urkiolako San Antonio gurtzera bere egunean.
AUSTIN: Emadazu besarkada bat. Urteak dira gero elkar ikusi ez dugula.
JOANES: (Patrikatik txanponak atera eta bilobei ematen dizkien bitartean) Zuek gazteok, zoazte eta erosi erroskilak etxerako, ni Elorrioko Austinekin berbetan geratzen naizen bitartean.
(Bilobak pozik doaz txanponak eskuan hartuta, Zabaleta baserrirako erroskilak erostera)
AUSTIN: Landare onak, zure bilobak. Garo artean har dezatela lurra, Aloñatik hurrean. Gaur egun gutxi geratzen dira horrelakoak, eta Urkiolako giroa bera ere, galeran doa. Ez da gure gaztetakoa.
JOANES: Nire ustez antzekoa da, baina biok zahartu egin gara, eta bihotz nahigabeak hitz garratzegiak ohi ditu. Oraingo eguzkia eta umetakoa berbera da, gaurko loreak eta ordukoak berdinak dira, orduko eta oraingo arrautzak era berekoak. Baina gaurko eguzkiak ezin nau poztu, gaurko liliari ez diot usainik hartzen, arrautzopila txarra zegoela iruditu zait... Geu gaude gu alferrik galduak, Austin.
AUSTIN: Ondo esan duzu, Joanes, baina ez nago zurekin. Nik badakit gure zentzunak alferrik galduta daudela, baina ez gure arimak. Aitortzen dut lehengoak direla eguzkia, loreak eta arrautzak, baina ezingo didazu ukatu hau ez dela lehenagoko Urkiola. Lehen... euskal usaina, garo usaina zegoen hemen; gaur ostera...
JOANES: Baietz uste duzu?
AUSTIN: Makila eskuetan daukadan bezala...


4- HJ: LUIS VILLASANTE NOR IZAN ZEN
Luis Villasante, Gernika-1920 - Arantzazu-2000. Fraide frantziskotarra izan zen. 1952ean sartu zen Euskaltzaindian, eta 1970ean bertako buru izendatu zuten. Garai horretan finkatu zen euskara batua. Liburu hauek idatzi zituen: "Paradigmas de la conjugación vasca", "Historia de la literatura vasca", eta "Angeles Sorazu, bizia eta mezua". Kandido Izagirrek amaitu barik utzi zuen "El vocabulario... de Aránzazu-Oñate” borobildu eta argitaratzeko ardura hartu zuen, bere lan batzuk ere gehituz. Horien artean dago entzungo dugun "Juan Soldao" ipuina, berak Azpileta-goikoan bizi zen Daniel Igartuari entzundakoa.

JUAN SOLDAO (Jatorrizko idazkera eguneratua, oñatiarrez)
Juan Soldaok eskatu otzan Jaungoikuari mundu dana apurketako makilla bat, eta “Al costal” esanda, dana zakura tiraketako zaku bat. Eta hala abixau zan, eta etxe baten ikusi eben bentana baten opil bat erreta. Eta “Jum. Hartu bixuat”. Eta “Al costal”. Eta praust, zakura opil hori. “Ja. Ondo zegok. Aurrera”. Beste pasadizo baten, traba edo barrera bat topau eben, eta jo makilliaz, eta apurtu. Eta aurrera.
Hartan ebillen ebillen. Aspertu zan munduan. Eta: “A! Ointxe fan bixuat zerura” Eta fan zan, eta jo eben atia: Dan dan.
Nor da?
Juan Soldao.
Hamen ez dago munduan heriotzia hartu bakuendako lekurik. Hamen sartzeko, munduan heriotzia hartu bihar lehenengo. Holakuok hor behian hartzen dittue.
Bueno. Hala fan zan. Jo eben atia.
Nor da?
Juan Soldao.
Diabruak zabaldu otzan atia.
Eta: “Al costal”, eta draun, zakura diabru hori. Hartu bizkarrian eta min emuten otzan: “Gogorra xauk hau. Errementari baten bigunduko xuat, ba.”
Eta fan zan errementarira. Eta errementarixori aspertu arte ebali malluetan. Artien be kantzau zala, hak ezin eikiela gehixao, eta:
Emun, emun ondiño. (Juan Soldao horrek).
Ha kantzau zanien, esan otzan:
Eutsi muturretik, neuk emungotzat beste ekiñaldi bat eta. Errementarixorri zabaldu xao muturra, eta iges. “Jum. Bizkor fan dok, baña ekarriko xuat nik atzera!
Hartu zaku hori eta fan zan. Eta: dan, dan, jo eben atia inpernuan. Eta:
Nor da?
Juan Soldao.
Ez ez. Hemen ez dao Juan Soldauentzako lekurik. Lehen be aspertu naiz ni Juan Soldaugaz.
Jontxe. Ointxe atzera zerura fan bikoxuau ba”.
Fan zan zerura eta jo eben atia:
Nor da?
Juan Soldao.
Lehen be entzunda hago ba, hemen ez dagola munduan heriotzia hartu bakuendako lekurik.
Baina txirristotxo bat, zerbait ikusteko laintxo sikiera eta. Eta zakua aurreko aldian ipiñita eukan. Txirristotxoa zabaldu otsanien: “Al costal”. Eta draun, ate bitartetik barrura.
Aingeru eta han egozen dianok Juan Soldao topaitten. Bankuak eta aidian zittuela, topau ezinda. Jaungoikua agertu xaten:
Zer dabizue?
Juan Soldao sartu xaku barrura, eta ezin dogu topau.
Ee! Itxi’ozue, itxi’ozue, bategatik. Horrendako lain leku izango’ok zeruan eta.
... Oindio halaxe ei dago zeruan bizirik, munduan heriotzia hartu barik.


5. SAIOA- HJ: SALBATORE MITXELENA NOR IZAN ZEN
Salbatore Mitxelena, Zarautz-1919 - Suitza 1965. Fraide frantziskotarra eta olerkaria izan zen. Donostian egon zen hamar urtez, baina frankismoaren lehen urteetan Espainiako Eliza ofizialak jarraitzen zuen ildoarekin ados ez zegoenez, 1954an berak eskatuta Montevideora bidali zuten. Gero Kuban ibili zen misiolari Castro ailegatu arte, eta alde egin behar izan zuen 1962an Suitzara. Hara joandako emigranteen kapilau izan zen, handik hiru urtera hil zen arte.

GAIZTOZULO
(Kristautasuna Euskal Herrian sartu aurretik, menditarrei jentilak deitzen zitzaien. Mitologiako pertsonaiak dira, eta beraiek eraiki zituzten kromletxak eta trikuharriak mendi tontorretan. Mitxelenak kapitulu bat eskaintzen die, “Jentil-aroa” izenekoa, elezahar tradizionaletako paganoak “Mari-gaizto”rekin lotuz, eta erromesak Arantzazuko ama “Andre-Mari”rekin. Mari-gaizto honek izen asko ditu: Anbotoko Señora, Aizkorriko sorgina, Gaiztoa, etab. Eta ekaitza dagoenean, Anbototik Aloña mendiaren magalean dagoen Gaiztozulora hegan eginez etortzen da, sua eta garra dariola, zarata ikaragarria sortuz.)

Narratzailea:
Talan... talan...
Noiztandik ari zan
zerutar arran-hotsa
deika Aloña-maldan?
Betidanik? Gizaldi
denen ondotikan...?

Baina, baina,
nolatan etzuan
jentil aro gaixoak
entzun lehendanikan?

Zaldi karroza suzkoan,
gaua izar dagoenekoan,
airean-zehar paseatzen da
Mari-gaizto jaurgo osoan.
Aloña, Aralar, Gorbeia, Anboto...
ibiltzen ditu txangoan.

Mari-gaizto:
Hodei guztien azpitik,
sasi guztien gainetik.
Ez da Euskal Herrian niri burua
makurtuko ez didanik.
Beharko hik ere, kristau erromes;
aitor nazak hik ere, hik...

Erromesa:
Nik etzaitut aitortuko.
Nahiago nuke, nahiago,
nire burua bertan amildu
zure mende lotu baino.
Zer ikusirik ez dut zurekin.
Ni Kristorentzako nago.

Narratzailea:
Amorru beltzak hartzen du
ta han doa Mari su ta fu.
Aloña-goiko Gaiztozulotik
bizilekua hantxe bait du
mendeko dituen agintariei
hasi da agindu ta agindu.

Mari-gaizto:
Ahaide-nagusi jauntxoak:
urkatu kristau lepoak,
kiskaldu sutan baserri ta hiri,
ebaki sagar-ondoak...
Horretxek ¡Uju! eutsiko digu,
goi-behekoen gorrotoak!

Erromesa:
Aloña horretxen gailen
beste Andre bat sorturen
zure jauregi gezurrezkoa
oinpean Hark zapalduren,
Gaiztozuloko agintepetik
guztiok libra gaitezen.

Narratzailea:
Ta bertan, dantza ta algara,
Mari-gaizto izarretara...
Ez duzu ikusten airez hirutan
sorginkerizko izara?
ilargi betez koroaturik
buruko ile-aparra.

HARRI URDIN
(Horrela deitzen diote zegamarrek, hiru harriz eginda dagoen berezko aulki bati. Denborale txarrak direnean, hara igotzen omen da Ama Birjina, eta aulki haretan eserita, zaintzen omen ditu herriak ezbeharretatik. Erromes bakoitzak, handik pasatzerakoan, bertantxe eseri behar du eta hala egon, Salbe bat esan bitartean. Oraindik ere irauten du sinesmen eta ohitura horrek.)

Kataberako gainetik
non aurki balkoi hoberik?
Itxasoraino nabari duzu
Euskal Herria osorik.

Kataberan, Harri-Urdin.
Oiloak txitak ez bezain
maiteki Amak eusko-haurtxoa
zaintzen du hemendik, bigun...


6- HJ: ANTONINO IBARRONDO NOR IZAN ZEN
Antonino Ibarrondo, Oñati-1914 - Oñati-1985. Musika zuzendari profesionala, konpositore emankorra, eta hainbat instrumentu jole trebea izan zen. Oñatiko bandako zuzendari jardun zuen 30 urtez, eta ondoren baita Sestaoko eta Bilboko musika bandetakoa ere. Berrehun eta hirurogei abesti kanta baino gehiago konposatu zituen guztira. Pieza ezagunenen artean daude: "Oñatiko zortzikoa", "Ibar aldean" “Arantza artean", "Oñatiko ibilera", "Corpuseko arku dantza", "Ama begira ezazu", "Agirrebalzategiri”, "Kuku soinua", "Aloña Mendi", "Ta zertarako?", "Goizean goiz", "Oñatiko rapsodia” "Udana-Zubillaga”, “Mirentxu", "Oñati danborrada", "Iriarena" eta "Atzeko kale".

OÑATI ZORTZIKOA
Nire herriko mendi
ta bazter ederrak,
gogoan dauzkat
beti nire bihotzean.

Hainbat aldiz bete dira
negarrez nire begiak,
nire herriaz oroitzean
urruti nagoenean.

Beti beti nahi dut bizi
Oñati bihotzekoan,
urrutiko hiri hauetan
nago ni beti herrimin.

Nire oinak urrutian
bihotza nire herrian,
itzultzeko egun batean
ametsez nire buruan.

Orain hemen nire herri maitea
ari naiz betetzen nire amets guztia,
hau izan da amets nagusia
Oñatiko herrian nik bizia uztea.

MAIATZEKO ARRATSALDE BATEN
Udaberriko loreak
pozten gaitu ikustean,
urte berri baten sartu
helburu berriaz bizi
alaitasun berri izateko asmotan.

Lore politak arrosa ta krabelin
kolorez margotzen du ikuspegiak
gonbidatzen du bizi berri batean
egitasmo berri batez jardun beti
udaberri balitz urte denean.

Maiatzeko loreak
alaitasun betetzen nagoen
bezala kutsatzen naiz
loren kolore ta usain ederrez
zu nire aurrean ikusiz batean.

Zure begi hain ederrak
aurpegi alai argi betea
barru barruko ispilu garbi
balitz bezala oraintxe bezala
guk goza dezagun udaberria.


7- HJ: MANUEL UMEREZ NOR IZAN ZEN
Manuel Umerez, Oñati-1757 - Oñati-1818. Abadea, oñatierazko lehen testu garrantzitsuak idatzi zituen. Bi liburu utzi zizkigun: “Osaba baten instruccinuac bere illoba Ezcondu eta Necazari batentzat bere eta bere Familiaren gobiernu oneraco Jaungoicoaren Legue santubagaz conforme”, eta “Errectore Jaun baten instruccinuac ezconduric vizi dan Adisquide batentzat bere eta bere Familiaren gobiernu oneraco Jaungoikoaren Legue santubagaz conforme”. Hona, mitologia eta sineskerien inguruko pasarte bat ekartzen dugu.

GAIZTOZULOKO SORGINA (Jatorrizko idazkeran, oñatiarrez)
... Eta nora guaza hodei denporako gizur sinisketa honeikaz, bardin hodei haserriak ekusi ohi dirian alderen batetik aurkiketan bada iñork ondarrik ez dekion leze handiren bat, nire gazte denporan Oñatin, estudioetan nenbillela, entzun ohi neben legez Gaiztazuluaren izena daukan leze bategatik?

Entzuten neben bada, leze honetan diabruak bizi diriala, sartu eta urten ibiltzen diriala batez ere hodei haserria daguanian, urlia arzainegaz eta berendiagaz hau gertatu zana eta bestia, eta beste honelako milla atso-ipuin ume artian ere denpora igaro garri esaten kristaun batek lotsatu bihar leukiana...


8- SALBATORE MITXELENAREN LANAK
Mitxelena idazlanetan Euskal Herria eta fedea uztartzen saiatu zen. Bere poesia liburuak hauek dira: "Arantzazu, euskal-poema""Ama-semeak Arantzazuko kondairan","Hogei kanta Arantzazuko""Herri bat gurutzebidean""Gurutzebidea""Euskal Samiñaren gurutzebidea""Arraun eta amets", eta "Aberriak min dit". Gerra ondoren Euskal Herrian euskaraz argitaratu zen lehen liburua “Arantzazu, euskal-poema” izan zen, 1949an, zentsura arazoak zirela eta poemaren parte bat argitaratu gabe gelditu arren. Bi saiakera prosaz eta antzerki bat ere idatzi zituen.

ARANTZAZU, EUSKAL-POEMA:
Talan... talan...
Aloñaren maldan,
antzina zaharrean
altzo-altzotikan.
Talan... talan...
Aloñaren maldan.

Baltzategiko Errodrigotxo,
zorioneko artzaina,
hik entzun huen lehenengo aldiz
zeru-deiaren kanpaia.
Zorioneko kanpaia eta
zorioneko artzaina!

Talan... talan...
Aloñaren maldan.
Zeru bera ari zen
deika kanpai hartan.

Talan... talan...
Noiztandik ari zen
zerutan arran-hotsa
deika Aloñako maldan?
Betidanik? Gizaldi
denen ondotikan?

Baina, baina
nolatan ez zuen
Jentil-aro gaixoak
entzun lehendikan?

Gaixo hark ez jakin
bere nahigabean,
onez inork inora
dei zeizkionikan!

Talan... talan...
erromes bidean
bere kasa zetorren
galduta ilunpetan,
nonbaitera irtetzeko
antzi-ametsetan...

Jentil aroak ez jakin
nola han aldatz-mugan
Zeruak itxoiten
zion goiz argitan!


9- HJ: JOXE MARI ANDUAGAREN ABESTIAK
Lehen esan dugu Joxe Marik bi disko atera dituela bakarka, eta emanaldian eskainiko dituen bi abestiak Oñatiri eskainita daudela. Oraingoan bigarren diskoko “Txikitan” eskainiko digute. Letra Juan Martin Elexpururekin batera egin zuen, eta musika berea da.

TXIKITAN
Jaiotzetik naiz ni zazpikixa
hori gutxi balitz, eskertixa.
Zergatik ez esango egixa
marimatrakia, bihurrixa.
Gustatzen xaten baserrixa
astua, katua ta zaldixa.
Errota azpiko igerixa
behin hantxe itto nintzen ixixa. (Bis)

Beti txori-habixak bilatzen
eta sagar berdeak lapurtzen.
Arbola puntetara igotzen
ni ez nintzen atzera gelditzen.
Eta edurra baeban zuritzen
elkarri edur-pilotak botatzen.
Edota bazterrak endredatzen
ederki asko ginen ibiltzen. (Bis)

Tabernara joan eta kantuan
mahaira igota egiten nuan.
Neure saioa egindakuan
euro eta zentimoak eskuan.
Kanpuan beti pozik nenguan
bai udan eta baita neguan.
Zoriontsua nintzela auzuan
horixe daukat ondo goguan. (Bis)

Baina gu baserritik kalera
jaitsi egun batetik bestera.
Akabo gure ume denbora
akabo bizipoz gozo hura.
Nahiz eta holakorik ez gura
bizimodua aldapa gora.
Txikitako pozak eta penak
eta ez ditut esan den-denak. (Bis)


10- HJ- IÑAZIO IRIZAR NOR DEN
Iñazio Irizar, Oñati-1953. Enpresa Ekonomiako eta Ekintzailetasuneko irakaslea izandakoa, Olaitturri Kultur Elkartearen sortzailea da.

HIRIBURUKO ERROMESA
(Duela urte batzuk, hiriburuko familia bat bederatziurrena egitera Arantzazura etorri zen. Elkarrekin eguna pasatu ondoren, senarra iluntzean Donostiara itzultzekotan zen, hurrengo larunbatera arte. Kanpai hotsak etzuten direla, bazkalostean paseatzera irten zen, eta harrizko aulkian jarrita zegoen edadeko fraide bati, parera ailegatutakoan)
- Arratsalde on...
- Arratsalde on, jauna.
- Jarleku ederrean zaude hementxe.
- Zeuk ere nahi baduzu jarri...
- Eskerrik asko... Urteak ere badoaz, eh?
- Ez dakit ba, niri denak aldean geratzen zaizkit...
(Donostiarrari ez zitzaion erantzuna gustatu, eta urrutiegi joan barik, berriz itzuli zen fraidearengana.)
HIRU ASMAKIZUNAK
- ... Orain ere liburua eskuetan, baina! Zuek beti ikasten, eh?... Hara, senideak hemen utzita ni gaur bertan noa Donostiara, datorren larunbatean itzultzeko, eta galdera batzuk egin nahi nizkizuke, ea natorrenerako ateratzen dituzun.
- Ateratzeko modukoak badira...
- Bai fraidea, bai. Begira, lehenengoa zera da, zenbat banasta beharko ziren hor ikusten den Aloña mendi eder hori oso osorik banastetan sartzeko. Bigarrena, zenbat metro dauden hemendik Donostiaraino zuzen joanda. Eta hirugarrena, ea zuk igar zenezakeen beste kristau baten pentsamendua.
(Era honetan agurtu zuten elkar, eta han geratu zen fraidea kezkati. Hurrengo egunean Urbiara igo zen, pentsakor, erantzunak nola atera asmatu ezinda... Ostegunean, artzain bat hurreratu zitzaion.)
-Hara, fraidea. Egunero ikusten zaitut gora eta behera, burua makur makur, eta ez dakit nire lana den baina, kezka handian al zaude? (Eta fraideak dena kontatu zion).
- Etor zaitez bihar ere, eta ordurako zerbait asmatuko dut...
(Ostiralean)... Alai ezazu aurpegi hori! Aurkitu ditut erantzunak, eta ez dago gehiago kezkatuta zer egonik. Utz iezadazu niri abitua, eta bihar neu azalduko naiz berarengana zure ordez.
(Fraide jantzi, kapela ondo sartu buruan, eta han non doan artzaina harrizko aulkira. Berriro Arantzazuko kanpai hotsak entzuten dira)
- Arratsalde on fraidea. Ba al dakizu honez gero erantzunak?
- Bai jauna. Lehenengoa, zuk banasta handi handia egiten baduzu, Aloña mendi guztia bertan sartzeko modukoa, banasta batekin nahikoa da.
- ... Jontxo... Ez dago gaizki esanda...
- Bigarrena, hemendik Donostiarainoko metroak zuzen joanda, handik honaino bestekoak direla.
- ... Arraioa... Egia hori ere...
- Eta hirugarrena, beste kristauen pentsamendua igartzea... Zuk uste duzu ni joan zen larunbateko fraidea naizela, baina... (Kapela kenduz) Ni Urbiako artzaina naiz!



11- HJ: BITORIANO GANDIAGA NOR IZAN ZEN
Bitoriano Gandiaga, Mendata-1928 - Arantzazu-2001. Fraide frantziskotarra eta olerkaria izan zen. Apaiztu ondoren, Arantzazun eman zuen bere bizitza osoa, fraide-gaien irakasle, idazle eta apaiz-lanetan. Bere hamar liburu daude argitaratuak: "Elorri", "Hiru gizon bakarka", "Uda batez Madrilen", "Denbora galdu alde", "Gabon dut anuntzio", "Ahotsik behartu gabe", "Bizitza itxaropen delako", "XX. mendeko poesia kaierak-Bitoriano Gandiaga", "Adio" eta "Poema argitarabeak". Euskal abeslariek Gandiagaren poema ugari musikatu, grabatu eta publikatu dituzte.

LURRA HARTU DUT ESKU BARRUAN (Hiru gizon bakarka)
Lurra hartu dut esku barruan,
eskutada lurra,
herriko neure lurra,
neure asaben lurra,
lurreko neure lurraren
lur puska ziurra.

Harriaren arreba
lurra hartu dut esku barruan,
euskaldunen ama lur,
uraren kideko lur,
suaren sostengu lur
zuraren orpoko lurra.

Lur hotza, lur beroa;
lur hila, lur bizia;
lur nabar, lur argia;
lur astun, lur arina;
lur samin, lur atsegin;
lur gogor, lur gozatsu;
lur iraindu, lur maite;
lur jator samurra.

Lurra hartu dut eskuan
mun emateko,
besarkatzeko,
bularrean herstutzeko
luzaro.
Eta gero,
neure burua baino
gorago jasoz eskua,
burutik behera utzi dut
sorbaldaz behera jausten,
neure lur guztiz behera,
lurrezko bataioaren
seinaletan.

BAINA ORAINDIK GOIZ BAKOITZERA (Denbora galdu alde)
Baina oraindik goiz bakoitzera
Baina oraindik goiz bakoitzera zaizkit
begiok zabaltzen.
Oraindik goiz bakoitzeko argiak nau
harritzen eta pozez zoratzen.

Oraindik eskuok, oinok oraindik
egun berri bakoitz oro
goiz berri bakoitz oro ditut argitan ikusten.
Oraindik goiz oro dut
bakoitzean egun berri bat estreinatzen.

Eta jendea eta gauzak
egun berri bakoitzaren eskenategian
ikusten ditut egun berri bakoitzaren
argitan
egun berri bakoitzaren argi berriaren
irribarretan
aurrean eta gertu
egun berri bakoitzaren
grazia paregabean argi.


12- HJ: RUPER ORDORIKA NOR DEN
Ruper Ordorika, Oñati-1956. Abeslari ospetsua, euskal kantagintzako berritzaile nagusienetakotzat dago hartuta. Gaztetan, Pott talde literarioko kide ere izan zen. “Hiru Truku” taldearekin, kantu zaharrez osatutako hiru album argitaratu ditu: “Mendebaleko euskal baladak”, “Mendebaleko euskal kantuak” eta “Nafarroako kantu zaharrak”. Bakarka berriz, dozenaka abesti bildu ditu argitaratutako hemeretzi diskoetan: “Hautsi da anphora”, “Ni ez naiz Noruegako errege”, “Bihotzerreak”, “Henry Bengoa inventarium”, “Ez da posible”, “Bilduma bat”, "Ruper Ordorika & Mugalaris", “So’ik so”, “Dabilen harria”, "Gaur", “Hurrengo goizean”, "Ruper Ordorika", “Kantuok jartzen ditut”, “Memoriaren mapan”, “Hamar t’erdietan”, “Haizea garizumakoa”, “Hodeien azpian”, “Azukre koxkorrak” eta “Lurrean etzanda”.

HAIZEA GARIZUMAKOA
Lagun zaharrekin elkartzen naiz bertan,
kalamahastiak, kresala haitzetan,
bizitzako gudan etsi gabeak
inoizko garizuma irrealenean.

Alaitasunez mintzo gara eguzkitan,
nahiz betiko asmo galduak gomutan,
Garizumako haizea heldu da
areagotuz begien distirak.

Jainkoari esker, elkarrekin gara,
ona ahazten da baino lehenago txarra.
Adio atzoko amets gaiztoa,
bide estuena ere aurrera doa.

Hemen okerreko belaunaldikook,
ezertan asmatu ez dugunok,
norbere lotsaz ardura dadila,
gu geureaz arduratzen bezala.

Betor biharkoa gaurkoa bezala,
lagun alaiak errona eta kresala,
betor haizea garizumakoa,
arratseko herriminak uxatzera.

Jainkoari esker, elkarrekin gara,
ona ahazten da baino lehenago txarra.
Adio atzoko amets gaiztoa,
bide estuena ere aurrera doa.

Lagun zaharrekin elkartzen naiz bertan...


13- HJ: JERARDO ELORTZA NOR DEN
Jerardo Elortza, Oñati-1944. Filologia Alemanean lizentziaduna, Deustun eta Münsterren ikasi zuen. Literatura, dialektologia, etnografia eta historiako lanak argitaratu ditu aldizkari espezializatuetan, eta elkarlanean egindako liburuetan, horien artean “Oñatiko historia eta arte bilduma”. Hainbat biografia ere argitaratu ditu "Bidegileak" bilduman: Justo Garate, Antero Apaolaza, Mikel Laboa, etab. Antzerki munduan Bilboko Kriselu eta herriko Oñatz teatro-taldeetan jardun zuen, eta Iñaziorekin batera hiru obra moldatu ditu: “Unibertsitatea 1760” (“Lizargarateko Txamao”), “Anexiñua”, eta “Oñatiko hitzarmena”.

TORREKO ZUBIXA (Jatorrizko idazkeran, oñatiarrez)
Oñatiko Torreauzon bada zubi eder bat, Arantzazu-Araotz eta Aloña aldetik datozen errekak bat egiten dauen lekuan. Zubixaren aldamenian, aspaldiko etxe bat dago, Garibai torria esaten xakona. Auzo honetako jauntxuak izan ziran Lazarraga-Garibatarrak denpora askuan.
Baiña sasue batian, torretxia jasota egon arren, ez ei eguen zubirik; eta errekiaz beste aldera fateko larri eta gorri ibiltten ei ziran. Behin, Torreko amandria errekia pasau guran hasi, harri artian labandu eta ixa itto zan bertan. Uretatik atara euenian, hasarre bizixan zera bota ei eben:
Eztago munduan jentillik hemen zubixa egingo dauenik!
Hori esatiaz bat, lau gizontzar agertu xakon derrepentian andriorri. Itxura bilddurgarri samarreko gizakote hareik jentillak ziran, jakiña. Hauxe esan otzain ikaratuta eguen atsuari:
Etxeko alaba gaztia emuten badoskuzu, oillarrak kukurruku jo orduko, zubixa egindda eukiko dozu.
Gau batian zubixa jasotia eziñezkua zala pentsau eben amandriak, eta alabiori aginddu osten jentillai.
Jentilburuak irrintzi luze batekin jakiñian jarri zittuan berihela Larrainzar, Harri Urdin eta Bakue aldian egozen lagunak. Hango haitzak hartu eta habraillaz jaurtiketan hasi ziran, torre ondoraiño bota arte.
Erreka inguruan egozen jentillak, zubixa jasotiari ekin otzain. Hilbete zanez, aguro eta egoki ziharduain euren lanian.
Jentillak erabillein abixadia ikusitta, zihero larrittu zan atsua eta ez ekixen zer egin:
Honeik eguna argittu baiño lehenago akaboko xostenai zubixori, eta alabia galduko xonat! pentsau eben bere artian...
Fan zan oillategira kriseilu batekin, astinddu zittuan besuak heguak balira lez, jo eben kukurruku moduko bat behin eta berriro eta, halako batian erantzun otzan oillarrak.
Orduan jentillak, eguna argittu ebelakuan, ikaragarrizko amorru-orrua bota euen. Leintz osuan entzun ei zan jentillen garrasixa.
Euren lana buruketako harlandu bakar bat ifinttia falta ei xaten.
Eta egixa izango da akaso, auzotarrak behintzat Torreko zubixak harri bat gutxiago dakola esaten daue-eta...


14- HJ: PELLO ZABALA NOR DEN
Pello Zabala, Amezketa-1943. Arantzazuko fraide frantziskotarra da, eta baita euskal idazlea, irratiko aurkezlea, musikazalea eta meteorologoa. Hainbat urtez ibili zen Euskadi Irratian, musika klasikoko 5.000 saiotik gora eskainiz, eta egurialdiaren iragarpenak ematen, bide tradizionalak eta tenporak kontuan hartuz. Sei liburu ditu idatziak: “Naturaren mintzoa: Egunez egun, sasoien gurpilean”, “Zeruan zer berri: Arantzazuko talaiatik eguraldiari begira”, “Joan XXIII.aren Kontzilioa Frantziskoren garairako”, “Eguraldia beti airean”, “Harkaitzaren magalean”, eta “Mendiko behatokia”. Hemen, “Ongi etorri Arantzazura!” olerkia eskainiko dizuegu.

ONGI ETORRI ARANTZAZURA!
Arantzazuko obretan
Topagunea da_azkena,
kultura guneetarako
pentsatuta genuena,
omenez eman genion
Gandiagaren izena
olerkitan zuelako
estimu ta aipamena.

Alde banatan bi kubo,
goialdean altuena,
karratuak dira seiak,
hala da arrazoimena,
baina buruz ixuriak
entzuten batak bestena,
elkarrizketa delako
kulturetan ziurrena.

Basilika da sinesmen gune
Topagunea kultura,
bien artean, bihurguneka,
hainbat bide ta lotura;
ta hor tartean, Misterioa,
pausa nahi banu gustura,
barneko baitan isil-gordetan
goxatuz bihotz-azkura...
gainean ikuspegi librea
kontenplatzeko natura.

Eliz aurrean, Oiza,
Oteitza, Txillida,
artea ageri da:
harri-puntten artean
argi-itzal pilpira...
lau ate beltz azpian,
hamalau harri ta,
frontoia huts betean,
goian, zeru mira...
bakardadeko Ama
hustuaz jantzi da.

Eskaileratan behera,
goazen barrundira,
itzalpe argira:
sartu ahala, bertatik
goi ta behe hazi da.
Bota gora begiak
pinuzko sabaira,
aurrealde margotan
izarra diztiz da:
zuk begiratzerako
zeneukan begira.


15- HJ: IÑAZIO IRIZARREN LANAK
Hemezortzi liburu argitaratu ditu, eta antzerkiaren arloan, honakoak: “Makalenaren herri antzerkia”, “Iparra”, “Anexiñua oñatiarrez”, "Olaitturriren Herri Antzerkia”, eta “Iparragirre Oñatin”.

IRAILAREN 24ko GUTUNA
(Aita jarrita dago, idazten. Ohera joan aurreko erritualari jarraituz, alabari gaueroko gutuna idazten dihardu. Irratian Ken Zazpi taldearen “Ortzemuga begietan” disko trinkoko 0.6 "Hemen gaude" abestiaren azken esaldia entzuten da, 3’ 15’’ tik 3’ 45’’ raino...
"... Maite genituen gauzengatik
erori ginen preso,
baina gure maitasuna oraindik
ez dago preso, ez dago preso..."

Aitak irratia itzaltzen du, eta zutitu ondoren mahaiaren aurrera etorrita, irakurtzen hasten da).

Irailaren 24ko gutuna... Gabon, alaba maitea... Zer moduz? Dena ondo? Patioa tokatu zaizunean, eguraldi ona izan duzu?
Ahaztu baino lehen, goraintziak Jon Ander eta Maiteren partez. Eta Agurtzanek besarkada handi handi bat bidaltzen dizu. Eta mila musu… Pediatrarengandik zetorren bere alabatxoarekin. Oso polita... Kontuak egiten dizkienei irribarrez erantzuten hasia dago.

Goizean Olabarrietako eta Asentzioko itzulia eman dut, bidegorri berritik. Aiastuiko tunela primeran geratu da, eta ziur nago gustatuko zaizula. Ia bi ordu eman ditut itzuli osoa betetzeko. Artzanburu eta Aizkorri lainopean zeuden, baina hala ere, ederrak benetan.

... Igandean amari ipini nizkion loreak primeran daude. Eguerdian izan naiz, eta zutaz ere hitz egin diot, jakina. Bihar ur apur bat botako diet, hobeto mantentzeko.

... Gaur ere, zuri idazten hasi aurretik, Martxoan Jon Maia bertsolariak belodromoan eman zuen “Kantu bat gara” errezitaldia entzun dut, adorea hartzeko. Zortzi minutu inguru irauten badu ere, gauero motz geratzen zait. Gehiago esango dizut, ia dena buruz ikasi dut, entzuten dudan bakoitzean erabat hunkitzen nauelako.

Ez dakit oso ondo adierazten, baina errezitaldia kantu pilo batekin eginda dago, eta gure herriaren historia islatzen duela esango nuke. Zaharra naizelako izango da berhar bada, baina nire barnean abesti bakoitzak leku bat, momentu bat, oroipen bat ekartzen dit gogora. Gure bizitzaren doinuak dira guztiak, eta herri honen bizi iraupenaren borroka.

Nire garaiko abestiak dira batzuk, eta beste asko zurekoak. Hor daude Mikel Laboa, Xabier Lete, Benito Lertxundi, Imanol, Antton Valverde, Pantxoa ta Peio, zuk umetatik ezagutzen dituzun abestiekin. Eta beraiekin batera Ruper Ordorika, Hertzainak, Kortatu, Negu Gorriak, Itoiz, Ken Zazpi, Berri Txarrak, Anari, eta zure gustuko beste hainbat.

Errezitaldiaren hasiera eta amaiera ere bikainak dira. Matalaz aipatzen du Maia bertsolariak, Benito Lertxundik askotan abestu duen esaldi famatuarekin: “Egun batez, jaikiko dira egiazko euskaldunak”...

Bueno maite, Sanmigeletan inoiz baino gehiago izango zaitut gogoan... Egun bat gutxiago falta da hurrengo larunbateko bisitarako… Irrikaz nago berriro zu besarkatzeko... Agur maitea... Nire bizipozik handiena izaten jarraitzen duzu...(Mahaira hurbiltzen da, azken bi letrak idaztera, zutik. Amaitutakoan.)... Eutsi goiari...

(Mahaian dagoen alabaren argazkiari musu bat ematen dio... Lehengo irratitik, Ken Zazpi taldearen “Ortzemuga begietan” disko trinkoko 0.8 "Itsasoa gara" abestiaren azken esaldia entzuten da, 4’ 11’’ tik 4’ 40’’ raino...
"... Eta ez galdetu inoiz zer galdu genuen
negar egin genuenean,
malko haiei esker
orain itsasoa gara...”

Abestia amaitzen denean, aita badoa, goibel).


16- HJ: INAXIO IBARRONDO NOR DEN
Inaxio Ibarrondo, Oñati-1942. Garay fabrikan aritu da lanean beti, komertzial arloan. Mutikotan hasi zen aitarekin musika ikasten, eta hainbat instrumentu jotzen ditu. Oñatiko bandako eta parrokiako koruko zuzendaria da, 70. hamarkadatik hona, eta 100 pieza inguru konposatu ditu, bandarako zein korurako. Horien artean rapsodiak, pasodobleak, martxak, kalejirak eta ihauteriak daude, eta pieza batzuk aipatzekotan, honakoak: "Arantazu rapsodia", "Arantza", "Iñigo eta Mari Mar", "Rio Negro", "Okola", "Larrain-Gain", “Arantzazura, Irailak 9”, eta “Santa Ageda bezpera”.

GURE MINTZAIRA ZAHARRA (Musika I. Ibarrondo, letra I. Irizar)
Gure mintzaira zaharra
baserrien sukaldetan,
fraide zintzoek bilduta
zeldetan izkiriatuta
apal eta isilean.

Bitoriano Gandiaga
eta Luis Villlasante,
baita Kandido Izagirre
nola ez Txomin Agirre
Mitxelena ta Umerez... esker onez.

Noizko zu, gure euskara
erakunde guztietan,
goi mailako bileretan
agiri ofizialetan
ospearen gailurrean. (Bis)

Herriko kaleetan
artisauen lanabes,
tailerretako zulotan
dendarien negoziotan
iraun du mendeetan.

Antonino Ibarrondo
eta ondorengook,
saia gaitezen lanean
musikan ta idaztean
elkarlana gogoan... elkarlana.

Noizko zu, gure euskara
erakunde guztietan,
goi mailako bileretan
agiri ofizialetan
ospearen gailurrean. (Bis)